อยากมีร้านคาเฟ่ ต้องคิดและทำอย่างไร

อีก 1 ธุรกิจที่เป็นเสมือนความฝันของใครหลายคน ที่อยากเป็นเจ้าของคาเฟ่ หรือ ร้านกาแฟ ซึ่งก็ไม่ได้หมายความว่ามีแล้วจะตอบโจทย์กับความฝันของเรา จึงมักจะถูกเปรียบเปรยว่าทำธุรกิจที่รัก หรือธุรกิจที่ชอบ อาจจะไม่ใช่ธุรกิจที่ใช่ก็ได้…..!!!!
 
สวัสดีครับ ท่านผู้อ่านและติดตามกันมาต่อเนื่อง ถึงบทความที่ 8 กันแล้วใน 2 เดือน ที่พี่อ๊อด เขียนบทความให้กับ Website เถ้าแก่คาเฟ่ ซึ่งได้คุยกันมานานหลายปี ปีนี้พอดีหมดสัญญากับค่ายเก่า พอมีเวลาจากการเดินทาง ก็มาเขียนให้กับค่ายนี้กันบ้าง เกริ่น เรื่องธุรกิจคาเฟ่ หรือ ธุรกิจร้านกาแฟ จัดเป็นอันดับต้นๆ ที่เป็นความฝันของใครหลายคน หลายคนบอกว่า มัน คือ Passion ของฉันเลย

มัน คือ ความฝันที่ฉันอยากเป็นเจ้าของคาเฟ่ สักร้านแล้วชีวิตฉันจะมีความสุขมาก     
   
ก่อนอื่น ขอถามหาเหตุผล ของการอยากมีร้านคาเฟ่ เกิดจาก  Passion  หรือ Inspiration กันแน่?! 2 คำนี้ ให้ความหมายแต่ต่างกันมาก ซึ่งตัวพี่อ๊อด เองก็ความอยากจะมีร้านคาเฟ่ เหมือนกับใครหลาย ๆ คน เช่นกัน แต่พี่เองเริ่มต้นจากการกินกาแฟทุกเช้า ก่อนไปทำงาน ไม่ได้เกี่ยวกับเสพติดกาแฟอะไรเลย แต่ไม่กินก็อยู่ได้ เพราะเคยเลิกกินมา 3 เดือน เพราะอยากจะทดลองดูก็อยู่ได้ ที่หยุด เพราะช่วงแรกกิน แต่ 3 IN 1 หลายคนบอกไม่ดีมีทั้งไขมันและน้ำตาล จึงลองหยุด ก็อยู่ได้
 
หลังจากมีโอกาสมาลองกาแฟอีกรอบ เพราะความเสียดาย กาแฟเก่าที่ค้างเก็บที่เคยลงทุนทำธุรกิจกาแฟ เพื่อนชวนเราลงทุนไป 5 หรือ  6 หมื่นบาท ได้กาแฟแบบสำเร็จพร้อมทานมาเยอะมาก เรียกว่ากินข้ามปีก็ไม่หมด ทั้งแจก ทั้งแถม ตกซองละ 20 ประมาณ 3,000 ซอง คิดดูแล้วกันเยอะขนาดไหน จนเหลือสุดท้ายที่เป็นกาแฟดำ บอกเลยกินยากมาก แต่เรากินเพราะเสียดาย จึงทำให้ทนกินและก็เริ่มกินกาแฟที่ไม่ใส่น้ำตาลหรือครีมได้ ตั้งแต่บัดนั้นมาและ ได้ค้นพบเสน่ห์ของการกินกาแฟ ก็คือ ความคุ้นชิน ยิ่งรู้ว่ากาแฟกิน แต่พอดี ไม่ได้มีผลกับสุขภาพ ก็กลับมากินทุกวัน ตื่นมาต้องหาการน้ำร้อน เสียบก่อนเป็นลำดับที่ 2 หลังจากหยิบโทรศัพท์มือถือที่หัวนอน
 
จึงทำให้มองเห็นโอกาสของธุรกิจกาแฟ จากการเป็นผู้บริโภค สมมุติเรากินวันละ 2 แก้ว ทั้งในบ้านและนอกบ้าน งบการกินกาแฟ 1 วันต้องมีอย่างน้อย 50 บาทถึง 100 บาท เพราะกลางวันผู้เขียนมีเวลาก็กินตามร้านคาเฟ่ ไม่มีเวลาก็ร้านสะดวกซื้อ งบการกินกาแฟ 1 เดือนประมาณ 1,500 บาทต้องมีแน่ ๆ แต่ละคนไม่เหมือนกัน กินไม่เท่ากัน ความชอบก็ต่างกัน ที่พี่เล่ามาทั้งหมดมัน คือ Passion หรือ ความหลงใหลของคนชอบกินกาแฟทุกวัน ในมุมของผู้บริโภคและในบ้านเราก็มีคนที่ชื่นชอบการดื่มกาแฟ มากทีเดี่ยว สังเกตจากร้านกาแฟที่ขึ้นเป็นดอกเห็ด มากมายหลายแบรนด์ หลายคนเปลี่ยนจาก Passion มาเป็นธุรกิจแต่เราก็ควรเริ่มต้นจากสิ่งที่เราเป็นผู้บริโภคก่อนและตามหาร้านในแบบฉบับของเราก่อน ถึงจะมาเริ่มต้นธุรกิจเองได้

และอีก 1 ประสบการณ์ที่ผู้เขียนเคยเขียนแผนธุรกิจร้านกาแฟชื่อดัง ตอนสอบ Final ป.โท ตอนเรียน MBA วิชา Financial Management วิชานี้ได้ A ด้วย เพื่อใครจะตามหาก็ทักมาที่พี่ได้เลยครับ จึงขอเอามาเล่าให้พวกเราฟัง เหมาะกับนักลงทุนมากกว่าเจ้าของร้าน ใครสนใจกาแฟชื่อดัง เราสามารถที่จะติดต่อขอซื้อแฟรนไชส์ได้ เพราะเขาผ่านการทดลองถูกลองผิดมาหมดแล้ว ราคาที่เขาขาย เขาไม่ได้ขายการทำอาชีพ แต่เขาขายทั้งรูปแบบร้าน Business Model. ขายทั้ง Operation พร้อมทั้งทีม Marketing ที่จะมาเป็นพี่เลี้ยงเราตั้งแต่ก่อนเปิดจนสามารถดำเนินธุรกิจได้ตาม Scenario Planing ราคาขายแฟรนไชส์ในแต่ละ Model จึงมีราคาที่แตกต่างกันไปในแต่ละรูปแบบ แต่ละแบรนด์ ต่างกันไปตามชื่อเสียงและเงินลงทุน
 
ซึ่งเราเองก็สามารถทำได้ในรูปแบบฉบับของเรา แต่เราต้องรู้จริง ต้องเสียเวลาเรียนรู้  ทั้งวิธีการชงกาแฟ วิธีการบริหารร้านกาแฟ ตามหาวัตถุดิบ ทดลองสูตรการชงต่าง ๆ หาทุน หาทำเล ซึ่งไม่ง่ายเลยสำหรับมือใหม่ แต่ไม่ใช่ว่าทำไม่ได้นะครับ แต่ต้องเสียเวลามากหน่อยในการเรียนรู้จนเปิดร้านได้ ส่วนใครที่เร่งรีบก็ไปหาแฟรนไชส์ที่เหมาะกับเรา มีมากมายในปัจจุบัน

สิ่งที่พี่อยากจะย้ำเตือนทำร้านกาแฟ ต้องอยู่ได้ด้วยขาดทุนทุกวัน มันอยู่ไม่ได้นะครับ และพี่เองก็เรียนรู้จากการเป็นผู้บริโภคเหมือนกัน ก็ต้องไปเรียนรู้ จากร้านที่ชอบก่อน ไปจนถึงวิธีการชงกาแฟ เรียรรู้ว่ามีแบบไหนบ้าง แบบ SLOW Bar ที่เป็นดริป ที่ใช้ศิลปะการชงของคน หรือ แบบ Speed ที่ใช้ Machine ชง ไปถึงแหล่งวัตถุดิบ ต้องเข้าใจ สายพันธุ์กาแฟทั้งไทยและเทศมีมากมายในตลาด มีทั้งโรบัสต้าที่นิยมปลูกทางภาคเหนือและอาราบิก้า ที่นิยมปลูกทางภาคใต้ การเก็บเมล็ด หรือ การคัดเมล็ดก็สำคัญ รวมไปถึงการทำ Process หลังจากเก็บมาแล้วก็มีอีกหลากหลายเทคนิคทั้งแบบแห้ง คือ เอาไปตากแดดให้แห้ง หรือ การเอาไปแช่น้ำ ก่อนเมล็ดกาแฟที่สุกมาแล้ว ต้องคัดแต่ลูกสวย ๆ ขนาดที่เหมาะสม ก่อนที่จะเอาไปส่งโรงคั่ว ก็อยู่ที่เราแล้วครับ จะเริ่มต้นจาก ไปหาซื้อแบบสำเร็จรูปมาชงขาย หรือจะเอามาคั่วเอง เอาสร้างแบรนด์ อย่าง ก้องวัลเลย์ ที่ชุมพร พี่เองก็ไปศึกษาวิธีการคั่วแบบโบราณ จึงทำให้เห็นเสน่ห์ของกาแฟ มันมีมากมายจริง ๆ ขอให้เรารู้จริงในเรื่องที่เราจะทำ รับรองโอกาสสำเร็จมีแน่นอน